The Noble Qur'an Encyclopedia

Nebã geelgã kolgame, la b baas n bee yam yaal-yaal pʋgẽ n gõdgd n yit sɩda.

Saglg ka wat bãmb nengẽ, n yi b Soabã nengẽ, sẽn ya paalle, rẽndame tɩ b kelg-a lame la b reemdẽ.

Tɩ b sũyã toog ka beẽ ye. Tɩ sẽn wẽg-b mensã-rãmbɑ solgd b yẽsgã n yetẽ: " rẽ yĩnga, yãoondã yaa nin-zẽng sẽn pa yĩng soab wɑlɑ yãmbɑ; rẽ yĩngã yãmb na n tũu tɩɩm soab n yaool n neẽ tɩ yɑ ned wɑ yãmbɑ?"

A yeelame: " mam Soabã n mi koεεg sẽn be saagẽ wã la tẽngã zugu, yaa Yẽ la a Wʋmd la a Mita."

Ka woto ye, b yeelame: (Alkʋrãanã) yaa zãms-gẽdma! Yaa a Mohammad n pʋs n wãdg-a n wa, a pʋs n ya yɩɩn-yɩɩnda, bɩ a wa ne tõnd nengẽ ne yel-solem wala b sẽn tʋm rãeenem rãmb to-to wã?

Tẽms n reng taoor n ka kõ sɩd ye, tɩ Tõnd halk-ba; bãmbã n na n wa kõ sɩd bɩ?

Lɑ Tõnd pa tʋms tɩ reng fo taoor rẽndame tɩ yɑɑ raopa, bɩ y sok gɑfã rãmb tɩ y sã n yɩɩme n ka miẽ.

La Tõnd pa maan-b tɩ b yaa yins rãmb n pɑ rɩt rɩɩb ye, b leb n pa yɩ n yaa dũni paadb ye.

Rẽ loogr poorẽ tɩ Tõnd sɩdg-ba D pʋlengã, n tɩlg-b la neb nins Tõnd sẽn tʋllã, la D halk maan-n-zʋʋg rãmbã.

Ad Tõnd sikame gaf n kõ yãmba, tɩ yãmb tẽegr be beenẽ; yãmb pa tagsd la?

Sõor waoog Tõnd sẽn halk tẽms sẽn da wẽg b mense, rẽ loogr poorẽ tɩ Tõnd naan neb a taaba.

La b sẽn wa n yũbs Tõnd naongã, lɑ b sẽn bao n na n zoe n zãag-a.

Ra zoe-y ye, lebg-y n kẽng y wʋm-noogã zĩisẽ la y rotẽ wã, tɩ raar ninga b na sok-yã.

Lɑ b yeelyã: "yaa tõnd wɩɩbdo! Ad tõnd da yɩɩme n ya wẽgdba".

B ka bak tɩ yɑɑ rẽ lɑ b gomde, hal tɩ Tõnd wa maan-b tɩ yaa wala (kood) sẽn kẽebe tɩ b yɑɑ sẽn n ki.

Tõnd pa naan saagã la tẽngã la sẽn be b yiibã sʋka ne wɩsg ye.

Tõnd sã n da ratame n rɩk wɩsga, D rag n na rɩk sẽn be Tõnd nengẽ wã, tɩ D sã n yɩ n yaẽ maandba.

Ad Tõnd rɩkda sɩdã n lobg zĩri wã, t'a sãam-a t'a yaa sẽn menme, la wɩɩbd be ne yãmb y sẽn sɩfd (Wẽnd) ne bũmb ningã yĩnga.

Yẽ n so sẽn be saasẽ la tẽngẽ, la sẽn be b Yẽ nengẽ wã b pa maan waoog-m-meng ne A tũudmã ye, b yamã leb n pa lakd me ye.

B yɩlgda Wẽnd n gẽdgd ne pẽk yʋng la wĩndga, la b pa wãagd ye.

Ad b rɩka soab-rãmb tẽngẽ wã n tũudẽ, b kɑ tõe n vɩɩms kũ-rãmb ye, lɑ yɩɩ wãn tɩ b wɑ tũud koms-rãmbɑ?

Soab-zẽms sẽn pa Wẽnd sã n da beẽ saagẽ wã bɩ tẽngã zugu, b yiibã (saagã la tẽngã) fãa ra na sãame, yɩleng be ne Wẽnd, sẽn yaa Al-ars wagellã Naaba, n yi bãmb sẽn sɩfdã.

Ned pa tõe n sok Wẽnd A sẽn maand bũmb ning ye, la sã n yaa ne bãmba, b na n sok-b lame (b tʋʋmã).

B gãda zẽng sẽn pa Yẽ n maan soab rãmbã? Yeele:" wa-y ne y daliili, wahɩ-kãngã yaa neb nins sẽn be-b ne maamã la sẽn reng-b mam taoorã tẽegre, la ad bãmbã sẽn waoog fãa pa mi ye, b balldame (n yit sɩda).

Tõnd pa tʋms Tẽn-tʋʋm tɩ reng foom taoor rallame tɩ Tõnd tool wahɩ a nengẽ tɩ ad: "soab ka be rẽnda Wẽnde, bɩ y tũ Maam m yembre".

La b yeelɑme:" yolsg Naabã rɩka Mɑlεgsã tɩ yɑɑ A koɑmbɑ". Yɩlgemd be ne-A! Pɑ woto ye, ɑd yaa yems b sẽn waooge.

B pa rengd-A ne koεεg ye, la yaa A sẽn sagl bũmb ningã la b tʋmda.

A mii bũmb ning sẽn be bãmb neng taoore, la bũmb ning sẽn be bãmb poor wɛɛngẽ; b pa tõe n maan sugsg rẽnda sẽn na n kõ ned ning A sẽn yarde, la bãmb yɑɑ sẽn gũusdi A yaεεsã zĩiri.

Lɑ sẽn wa n yeel-a bãmbã sʋka: "mam yaa soaba, zẽng sẽn pa Yẽ" D yaood-a-la Gεhannem, yaa wot la D yaood wẽgdbã.

Rẽ yĩnga kɩfr-rãmbã pa yã tɩ saasã la tẽngã rag n taba taaba? Tɩ Tõnd welg b yiibã, la Tõnd maana bõn-vɩɩl fãa n yi koomẽ, b pa kõt sɩd la?

Tõnd ninga tẽngã zugu, tãn-tabendse, sẽn na yɩl t'a ra miim ne bãmb ye, la D maan ruls tɩ yaa soay sẽn na yɩl tɩ b bãng n tũ.

La D maan saasã tɩ yaa wala bεoongo, n gũ-a t'a pa lʋɩtẽ ye, tɩ b yaool n gõd b zãn-kuids n yit Tõnd Aaya-rãmba.

La Yẽ la Naab ning sẽn naan-a yʋngã la wĩndgã, la wĩntoogã la kiuugã, tɩ yen kam fãa be wεεngẽ n rugda.

Tõnd pa maan nin-yĩng soab sẽn reng foom t'a duumdẽ ye, rẽ yĩnga fo sã n ki, bãmb yẽ n na n pɑɑme?

Yõor fãa na n lemba kũum, la D na n zarba yãmb ne sõng la wẽnga, la yaa Tõnd nengẽ la y na n lebg n wa.

Neb nins sẽn kɩfl-bã sã n wa yãnd foom, b pa gãt foom rẽnda sãbsgo (n yetẽ): " yaa yãoã soab la sẽn zangd yãmb soab-rãmbã bɩɩ?" tɩ bãmb yaool n kɩfl ne yolsg Naabã yʋʋrã tẽegre.

B naana ninsaal t'a nong yãgbo, M na wa n wĩnig yãmb Mam Aaya-rãmbã, bɩ y ra yãg ye.

La b yetẽ: yaa rabʋr la pʋleng-kãngã, tɩ y sã n togsda sɩda?

Kɩfr-rãmbã sã n mii (sɩbgrã raarã) bãmb sẽn pa na n tõog n tus bugmã n yi b nensã la b poayã, la b pa na n paam sõngr me ye.

Pa woto ye, ad a na n waa bãmb ne lingri tɩ b yirbi, n pa tõe n lebs-a ye, b pa na n koll-b me ye.

Ad b ra yaala Tẽn-tʋʋmb sẽn reng fo taoore, tɩ halkr sig neb nins sẽn yaal Tẽn-tʋʋmbã, b sẽn da yɩ n yaand bũmb ningã.

Yeele:" ãnd n gũud yãmb n yit yolsg naab naongã yʋng la wĩntoogo?" tɩ bãmb yaool n gõt d b zãn-kuids n yi b tẽegrã.

Bɩ b tara soab-rãmb sẽn tõe n gũ-b n yi Tõndo? La soab-bãmb pa tõe n sõng b mense, b pa tõe n bool neb tɩ b sõng-b n yi Tõndo.

Pa woto ye, ad Tõnd wʋmsa bãmbã la b ba-rãmbã noogo, hal tɩ b wa kʋʋle, rẽ yĩnga bãmb pa ne tɩ yaa Tõnd n boogd tẽngã a kɩremsẽ wã? Rẽ yĩnga bãmb rɑ yaa windba? A yo, b wili-b lɑme

Yeele: "ad mam bugsda yãmb ne wahɩ" la ad wʋms pa tõe n wʋm boaal sẽn boond n na n bugs-b ye.

La sɩbgr sẽn yi fo Soabã nengẽ sã n paam bãmba, la b sẽn yete: "ad tõnd ra yɩɩme n yaa wẽgdba".

La Tõnd na n rɩgla peesgã ne tẽeg-tɩrga. Yikrã raarã, b pa na n wẽg yõor baa fʋɩ, ba tɩ yaa bũmb bilf wala goandg biiga, D na n waa ne-a, la ad Tõnd geelgã sek yã.

Ad Tõnd kõo a Muusa la a Harʋʋn gaf sẽn welgd sɩd la zĩri (Taooraatã), sẽn yaa vẽenem la tẽegr ne wẽn-zoεtbã.

Neb nins sẽn yaεεsd b Soabã ne A sẽn solgɑ fãɑ la b le yaεεsd (dũni) yikrã.

La wãnde (Alkʋrãanã) yaa tẽegr sẽn tar barka, tɩ Tõnd sik-a, rẽ yĩnga yãmb kɩɩsd-a lame?

Lɑ ɑd Tõnd ra kõo a ɭbraahɩɩm a kãndgrã, wãndã taoore, la D ra yɩɩme n mi a yalε wã.

A sẽn wa n yeel a ba wã la a nebã:" yaa bõe bõn-naands la yãmb sẽn yãs ne b tũudum lug-lugã?"

La b yeele: " tõnd mika d saam-rãmb tɩ b tũud-ba".

La a yeel yã: "ad yãmb la y saam-rãmbã ra bee meneng sẽn vẽneg pʋga".

La b yeel yã: "fo waa tõnd nengẽ ne sɩd bɩ fo reemdame?"

La a yeel yã: "pa woto ye, yãmb Soabã yaa saasã la tẽngã Soabã, Yẽnda n naan-ba, la ma me yaa kaset soab ne woto.

Ne Wẽnd tɩ m na n rabsa yãmb rʋbsã tɩ y sã n wa loog n gõd n zãn-kuidsi.

La a pãb-b n sãeeg la a bas (rʋb) kãsengã tɩ raar ninga b na leb a nengẽ (n soke).

La b yeel yã:" ãnd n maan woto ne tõnd soab-rãmbã? Ad yaa wẽgda.

La (kẽer) yeel yã: "tõnd ra wʋma ra-sãng sẽn da zangd-bɑ (rʋbsã), b boond-a lame t'a ɭbraahɩɩm".

La b yeel yã:" tall-y-yã n wa nebã ninẽ, tɩ raar ninga b na maan kaseto.

La b yeele:" rẽ yĩnga foom n maan woto ne tõnd soab-rãmbã, yaa foo a ɭbraahɩɩm?"

La a yeel yã: "ka woto ye, ad yaa b kãsmã la sẽn maan-ba, bɩ y sok-y-b n ges tɩ b sã n gomdame".

La b leb b mensẽ n yeele: "ad yãmb n yaa wẽg-m-mens rãmba".

Rẽ poorẽ la b sulg b zut n yeele:" fo miime tɩ bãmbã pa gomd ye".

La a yeel yã:"rẽ yĩnga yãmb tũuda zẽng sẽn pa Wẽnde, bũmb tũudum sẽn pa nafd yãmba, a bas n pa tũ me sẽn pa maan yãmb naongo?

Wẽng be ne yãmb la y sẽn tũud bũmb nins zẽng sẽn pa Wẽndã, yãmb pa tagsd la?"

La b yeel yã:" yõog-y-yã n sõng y soab-rãmbã, sã n mikame tɩ y na n maana (bũmbu)".

La Tõnd yeel yã: "bugumã, yɩ maasg la tɩlgr n kõ a ɭbraahɩɩm".

B rag n tʋll n na n rabs-a lame tɩ Tõnd kɩt tɩ bãmb lɑ bõndbã.

Tõnd tɩlg-a lame la a Lʋʋt n tʋg tẽng ning Tõnd sẽn barkã.

La Tõnd kõ-a-la a ɭshaaka la a Yaakuub sẽn yaa paasgo, la b gillã fãa Tõnd maan-b lame tɩ yaa nin-sõma.

La Tõnd maan-b lame tɩ b yaa taoor-rãmba, n kãndgdẽ ne Tõnd saglgã, la Tõnd tʋma wahɩ tɩ kẽng b nengẽ tɩ b tʋm tʋʋm sõma, la b yals ne Pʋʋsg la b kõ zaka, lɑ b rɑ yɩɩme n tũud Tõndo.

La a Lʋʋte, Tõnd kõ-a-la bʋʋd welgr minim la bãngre; la D tɩlg-a n yi tẽng ning rãmb sẽn da yɩ n tʋm wẽnga, ɑd b rɑ yɩɩme n ya nin-wẽnse.

La D kẽes-a Tõnd yolsgã pʋgã, ad a yɩɩme n naag nin-sõmã wã.

La a Nuuh, a sẽn wa n bool tɑoor t'ɑ ɭbrɑɑhɩɩm lɑ ɑ Lʋʋd nɑ n pɑ wɑ, tɩ Tõnd reeg a kosg n põsg-a la a zakã-rãmb n yi weoogr ning sẽn yaa bedrã.

La d sõng-a n yi neb nins sẽn yags ne Tõnd Aaya-rãmbã, ad bãmbã yɩɩ nin-wẽns tɩ Tõnd bõr-b fãa gilli.

La a Daawʋʋd la a Sʋlaymaan, b yiibã sẽn wa n bʋʋd pʋʋgã yelle, nebã rũmsã sẽn wa n wãb koodã, la Tõnd yɩɩ kaset rãmb ne b yiibã bʋʋdã.

Tɩ Tõnd fasem a Sʋlaymaane, la Tõnd kõo b yiibã fãa bʋʋd minim la bãngre, la Tõnd noma tãens la liuuli tɩ b lɑgem ɑ Dɑɑwʋʋd n yɩlgd Wẽnde, yaa Tõnd n maan woto.

La Tõnd zãms-a-la zabr fut maaneg sẽn na yɩl n kogl yãmb n yi y mensã wẽnga, la rẽ yĩnga yãmb yaa zaam-n-beoog pʋʋsdb bɩɩ?

La Tõnd wõra sebgã n kõ a Sʋlaymaan t'a zoet ne Tõnd saglgo, n kẽngd tẽng ning D sẽn barkã, la Tõnd yaa bũmbã fãa gill mita.

La Sʋtãambã sʋka bee sẽn lisd ( moɑgɑ pʋgẽ n yiisd arzεgse) n kõt-a la b maand tʋʋm-zẽms sẽn pa woto, la Tõnd da yɩɩme n gũud-b lɑ D ruls-bɑ (bɩ b ra maan sãang ye).

La a Ayyʋʋba, a sẽn wa n bool a Soabã:" ad keelem paama maam, la yaa Foom n yɩɩd yolsdbã fãa ne yolsgo.

Tɩ Tõnd reeg a kosgã n lak keelmã la D kõ-a a zakã rãmbã la bãmb bilgri, tɩ yaa yolsg sẽn yi Tõnd nengẽ la tẽegr ne tũudbã.

La a ɭsmaa'ɩɩl la a ɭdriisa la a Zʋl-kɩfle, b gillã fãa yɩɩ sugr maandbã.

La Tõnd kẽes-b-la Tõnd yolsgẽ wã, ad b yɩɩ nin-sõmbse.

La a Zunnuni (Yuunus) a sẽn wa n zab ne a nebã n gẽ n loogã, n tẽed tɩ Tõnd pa na n tõog-a, t'a na n zĩnd likã pʋgẽ n bool tɩ: "soab-zẽng ka be rẽnda Foom, yɩlgr be ne Foom, ad mam yɩɩme n yaa wẽg-m-meng soaba".

Tɩ Tõnd na n reeg a kosgo, n põsg-a n yi weoogrã, yaa woto la Tõnd tɩlgd sɩd-kõtba.

La a Zakariya, a sẽn wa n bool a Soabã: "yaa m Soabã! ra bas maam m yembr ye, ad Foom n yɩɩd fa-rɩkdbã fãa ne sõmblem".

Tɩ Tõnd na n reeg a kosgo la D kõ-a a Yahyaa la D tɩp a pagã, ad bãmbã ra yɩɩme n yãgd ne tʋʋm-sõma, la b boond Tõnd ne yamleoog la nonglem, yaεεsg yĩnga, la b fãa yɩɩ yõgen-m-meng ne Tõnd tũudmã.

La a (Maryam) sẽn gũus a taoorã n yi yoobã! Tɩ Tõnd na n fʋʋs-ɑ (vɩɩm) yõor sẽn yi Tõnd nengẽ, lɑ D maan yẽ ne a biigã tɩ yaa yel-solemd ne dũni rãmba.

Ad yãmb zãma-kãngã yaa zãma a yembre, la yaa Maam la yãmb Soabã, bɩ y tũ Maam.

Tɩ b yõs taab bãmb ne taab sʋka, la b fãa gill na n lebg n waa Tõnd nengẽ.

La ned ning sẽn wa n maan tʋʋm-sõma, n ya sɩd-kõta, b pa na n sãam a tʋʋmã ye, Tõnd na n gʋlsa (yel-sõmd) n kõ-a.

Lɑ yaa gɩdgr ne tẽng rãmb Tõnd sẽn halk tɩ b le lebg (n wa dũni) lɑ b mɑneg b tʋʋmã.

Hal tɩ b wa pak ɑ Yaagʋʋg la a Maagʋʋg-rãmb yẽdrã, tɩ b pukd n yit kũnkubr zug fãa.

La pʋleng sɩdã (raar) kolgdame, tɩ kɩfr-rãmbã ninã yaa sẽn nodge, b yetdame: " yaa tõnd wɩɩbdo! tõnd ra yɩɩme n be yam yaal-yaal ne woto, tõnd pʋs n da yɩɩme n yaa wẽgdba".

Yãmb ne y sẽn tũud bũmb nins zẽng sẽn pa Wẽndã yaa bugum ra-giisi, y na n waa be.

Bãmbã sã n da yaẽ soab-rãmba, b rag n kõn waẽ be ye, la b fãa na n duuma a pʋgẽ.

B na n kũmdame n kĩgsdẽ; bugmã pʋgẽ b pa na n wʋm baa fʋɩ ye.

Ad neb nins pʋleng sõng sẽn da reng n yi Tõnd nengẽ b yĩngã, b na n zãag-b lame ne bugmã.

B pa na n wʋm (bugmã) rãamde, b bee sẽn noom b yõyã pʋg n duumdẽ.

Sũ-sãang kasengã pa paamd-b ye, Malεk-rãmbã yekd-b lame n yetẽ: "ad yãoã yaa raar ning b sẽn da pʋlem yãmbã".

Raar ning Tõnd sẽn na n wa pil saagã tɩ yaa wala gaf-rãmb karaag pilbu, Tõnd na n lebsa bũmb ɑ fãɑ wala Tõnd sẽn da sɩng a naanegã rẽenemã, yaa pʋleng D sẽn rɩke, n na n pidsi.

Ad Tõnd gʋlsa Taooraatã pʋgẽ, D sẽn ning (saasẽ) gafã pʋg loogr poorẽ tɩ :" tẽngã, yaa Mam yemb-sõmsã n na n rɩk a faado.

Ad bee woto pʋga, taasg sẽn sek ne neb sẽn yaa (Wẽnd) tũudba.

Tõnd pa tʋms foom rẽnda yolsg yĩng ne dũni wã rãmba.

Yeele: "ad b sẽn tʋms wahɩ wã tɩ wa mam nengẽ yaa tɩ: yãmb Soabã yaa Wẽnd a yembre, la rẽ yĩnga yãmb yaa sak-n-tũ-rãmb bɩɩ?

B sã n gõd b zãn-kuidsi, bɩ f yeele: "mam taasda yãmb zabr kɩbar ne sɩda, la m pa mi b sẽn pʋlem yãmb bũmb ningã pẽeme bɩ zãrame.

Ad Yẽ n mi yãmb sẽn vẽneg koees ninsã la y sẽn solgdã.

La mam pa mi woto (nɑongã yɑoolgã) sã n yɑɑ yãmb zarb-n-gɛsga bɩ a sã n yɑɑ (yãmb) wʋms-noog n tɩ tãag wakato.

La a yeele:"Yaa fo m Soabã! kao bʋʋdã ne sɩda! La ad tõnd Soabã la yolsg Naaba, yaa Yẽ la m kot sõngr n yi yãmb sẽn sɩfd bũmb ningã''.